Ký hiệu các loại van thuỷ lực – Giải thích từng ký hiệu chuẩn

Hiện nay, các loại van khí nén đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và điều phối dòng khí trong hệ thống. Để đảm bảo việc trao đổi thông tin được chính xác và hiệu quả giữa những người làm việc trong lĩnh vực này, việc nắm vững ký hiệu các loại van thủy lực là điều không thể thiếu.

Xem thêm: Cách đấu điện van thủy lực đúng kỹ thuật

Vì sao ký hiệu các loại van thuỷ lực quan trọng?

Các ký hiệu các loại van khí nén đóng vai trò như những biểu tượng đại diện cho thiết bị được sử dụng trong hệ thống dẫn khí, thường xuất hiện trong các sơ đồ kỹ thuật và bảng điều khiển hệ thống. Việc sử dụng kết hợp nhiều loại ký hiệu khác nhau từ các van khí nén cho phép người xem dễ dàng hình dung được chức năng của từng khu vực riêng biệt, cũng như cách chúng liên kết và phối hợp để vận hành toàn bộ hệ thống.

Ngoài ra, các ký hiệu này còn góp phần đơn giản hóa quá trình thiết kế mạch khí nén và giúp các kỹ sư trong ngành dễ dàng trao đổi, làm việc hiệu quả với nhau hơn.

Ký hiệu các loại van thuỷ lực đầy đủ chi tiết nhất

Trong hệ thống điều khiển bằng thủy lực hoặc khí nén, van tiết lưu đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát lưu lượng dòng chất lỏng hoặc khí nén đi qua.

Nguyên lý vận hành của loại van này dựa trên sự thay đổi tiết diện dòng chảy. Khi tiết diện mở rộng, lượng chất đi qua sẽ tăng lên; ngược lại, tiết diện nhỏ lại sẽ làm giảm lưu lượng chất lỏng hoặc khí.

Dưới đây là một số ký hiệu các loại van khí nén tiêu biểu trong hệ thống:

Ký hiệu van đảo chiều

Van đảo chiều 3/2

Đây là loại van có 3 cửa (gồm cửa vào, cửa xả và cửa ra công tác) và 2 vị trí chuyển đổi. Trạng thái vận hành của van phụ thuộc vào tín hiệu điều khiển, cho phép chuyển dòng khí hoặc chất lỏng từ nguồn vào thiết bị chấp hành hoặc ngược lại.

Van này đặc biệt thích hợp cho hệ thống chỉ sử dụng xi lanh tác động đơn.

Van đảo chiều 4/3

Van 4/3 là loại van điều khiển hướng thông dụng, bao gồm 4 cửa (P – cấp nguồn, T – xả, A và B – ra thiết bị) và 3 vị trí làm việc (trái, giữa, phải).

Tùy vào vị trí của lõi van, dòng chất có thể được phân phối hoặc ngắt hoàn toàn. Ở vị trí trung tâm, van thường giữ trạng thái nghỉ, ngăn không cho xi lanh hoạt động.

Van đảo chiều 5/2

Van 5/2 có 5 cổng (1 cấp khí, 2 ra thiết bị, 2 xả) và 2 trạng thái chuyển đổi. Van giúp điều khiển chuyển động tịnh tiến của xi lanh hai chiều một cách ổn định và chính xác.

Tùy theo vị trí hoạt động, dòng khí sẽ được đưa đến một đầu xi lanh, trong khi đầu còn lại sẽ xả ra ngoài.

Van phân phối khí nén 5/3

Tương tự van 5/2 nhưng có thêm vị trí trung gian, van 5/3 gồm 5 cổng và 3 vị trí (tiến – nghỉ – lùi).

Vị trí giữa cho phép giữ xi lanh ở trạng thái đứng yên, giúp linh hoạt hơn trong điều khiển. Van này thường được sử dụng trong các hệ thống yêu cầu dừng tạm thời trong quá trình làm việc.

Ký hiệu van cổng

Còn gọi là ký hiệu van cửa, thể hiện sự có mặt của van trên tuyến ống. Ký hiệu này giúp nhận biết trạng thái (đóng hoặc mở) cũng như cơ chế vận hành (tay quay, mô-tơ…) của van.

Tùy theo tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế hoặc khu vực, biểu tượng có thể thay đổi về hình dạng nhưng vẫn giữ nguyên chức năng biểu đạt.

Ký hiệu van cầu

Van cầu thường có biểu tượng là một chấm tròn nằm giữa biểu tượng cơ bản của van, thể hiện đặc trưng về thiết kế thân hình cầu.

Các phương thức kết nối như hàn, mặt bích hoặc socket cũng được ký hiệu hóa rõ ràng trong sơ đồ kỹ thuật để dễ dàng nhận biết và lắp đặt.

Ký hiệu van bi

Van bi được biểu diễn bằng một hình tròn tượng trưng cho quả bi nằm giữa hai hình tam giác. Đây là cách thể hiện trực quan giúp người đọc hiểu cơ chế đóng mở dạng quay của van bi.

Van này phổ biến nhờ khả năng đóng mở nhanh và chịu áp lực tốt.

Ký hiệu van bướm

Van bướm có ký hiệu gồm hai đường song song thể hiện đầu nối, kèm một đường chéo có dấu chấm ở giữa biểu thị trục và đĩa bướm.

Thiết kế đặc trưng này cho phép người đọc nhanh chóng nhận biết van bướm trong bản vẽ, thường dùng trong các hệ thống cần điều tiết lưu lượng nhanh chóng.

Xem thêm: Cấu tạo van tiết lưu thuỷ lực