Contents
Việc hiểu rõ công thức tính lưu lượng bơm thủy lực sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn thiết bị phù hợp và vận hành hệ thống một cách tối ưu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá chi tiết cách tính lưu lượng bơm thủy lực và những điểm quan trọng cần lưu ý khi lựa chọn bơm sao cho hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Xem thêm: Bơm tay thủy lực 1 chiều
Đôi nét về bơm thuỷ lực
Bơm thủy lực (tiếng Anh gọi là Hydraulic Pumps) là thiết bị đóng vai trò trung tâm trong hệ thống truyền động thủy lực, bên cạnh các bộ phận quan trọng khác như xi lanh, van điều khiển, bộ lọc và bình chứa dầu. Nhiệm vụ chính của bơm là hút dầu từ thùng chứa và đẩy đi qua hệ thống ống dẫn đến các cơ cấu chấp hành như xi lanh 1 chiều, 2 chiều, giúp toàn bộ hệ thống vận hành trơn tru và hiệu quả.

Thông thường, bơm thủy lực được lắp đặt gần thùng chứa để đảm bảo quá trình hút và đẩy dầu diễn ra thuận lợi nhất. Khi dầu được đẩy đến xi lanh và thực hiện xong chu trình làm việc, dầu sẽ hồi về bình chứa. Lúc này, bơm tiếp tục chu kỳ mới, tạo nên vòng tuần hoàn kín của hệ thống.
Chính vì vậy, bơm thủy lực giữ vai trò then chốt trong việc đảm bảo hiệu suất và độ ổn định của toàn hệ thống. Trong quá trình sử dụng hoặc lựa chọn bơm, người dùng cần đặc biệt chú ý đến các thông số kỹ thuật như lưu lượng, áp suất làm việc, hiệu suất bơm… để tránh tình trạng quá tải hoặc giảm hiệu quả vận hành.
Công thức tính lưu lượng bơm thủy lực
Bơm thủy lực là thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc tạo lực và momen cho các cơ cấu chấp hành của hệ thống. Nếu lựa chọn sai loại bơm, hệ thống có thể hoạt động kém hiệu quả, lãng phí năng lượng hoặc không đủ công suất để vận hành ổn định.
1. Xác định loại bơm phù hợp
Trước hết, bạn cần xác định nhu cầu cụ thể để lựa chọn đúng loại bơm:
Nếu cần lưu lượng lớn – áp lực thấp, hãy chọn bơm lá (cánh gạt) hoặc bơm piston.

Nếu cần áp suất cao – lưu lượng nhỏ, bơm bánh răng (bơm nhông) sẽ là lựa chọn hợp lý.
Ngoài ra, tùy vào điều kiện làm việc, bạn cũng nên xác định dùng bơm thủy lực bằng tay hay bơm thủy lực điện để đảm bảo tiện lợi và hiệu quả.
2. Cách tính lưu lượng bơm thủy lực
Lưu lượng bơm thủy lực là lượng dầu mà bơm có thể cấp cho hệ thống trong một đơn vị thời gian. Đơn vị phổ biến: lít/phút (L/min) hoặc m³/giờ.
Để tính toán chính xác, bạn cần áp dụng công thức tính lưu lượng bơm thủy lực như sau:
Q = q × n
Trong đó:
- Q: Lưu lượng bơm (L/phút hoặc m³/phút)
- q: Lưu lượng riêng (cc/vòng) – lượng dầu mà bơm tạo ra mỗi vòng quay
- n: Tốc độ quay của trục bơm (vòng/phút)
Trên tem nhãn sản phẩm, nhà sản xuất thường ghi rõ lưu lượng riêng, từ đó bạn chỉ cần xác định tốc độ động cơ kéo là có thể tính ra lưu lượng bơm.
3. Tính áp suất bơm thủy lực

Áp suất phản ánh khả năng tạo lực đẩy hoặc mô-men xoắn của bơm. Bạn có thể xác định thông số này bằng công thức:
P = F / S
Trong đó:
- P: Áp suất (N/m²), thường quy đổi sang bar, psi
- F: Lực cần tạo (N)
- S: Diện tích tiết diện piston (m²)
Quy đổi đơn vị: 1 bar = 10⁵ N/m²
4. Tính công suất bơm thủy lực
Khi đã có giá trị lưu lượng và áp suất, bạn có thể tính công suất bơm thủy lực với công thức:
N = (P × Q) / 612
Trong đó:
- N: Công suất bơm (kW)
- P: Áp suất (bar)
- Q: Lưu lượng (L/phút)
5. Lưu ý khi chọn lưu lượng bơm thủy lực
Để đảm bảo tuổi thọ và hiệu suất vận hành, nên chọn bơm có áp suất cao hơn:
10% so với áp suất tính toán đối với hệ thống áp cao
20 – 30% đối với hệ thống áp suất trung bình hoặc thấp
Tránh để bơm làm việc liên tục ở mức tải tối đa vì có thể gây tụt áp, mất áp, ảnh hưởng tới hiệu năng và độ bền của toàn bộ hệ thống.
Xem thêm: Bơm thủy lực 2 tầng