Cấu tạo bơm thuỷ lực như thế nào? Nguyên lý hoạt động của bơm thủy lực chi tiết ra sao? dưới đây là thông tin cần thiết giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên lý hoạt động của bơm thủy lực.
Cấu tạo bơm thuỷ lực chi tiết
Bơm thủy lực là thiết bị quan trọng trong hệ thống thủy lực, có nhiệm vụ cung cấp năng lượng để đưa chất lỏng từ nơi có thế năng thấp đến nơi có thế năng cao hơn. Thiết bị này chuyển đổi năng lượng cơ học – thường lấy từ động cơ điện – thành năng lượng thủy lực, giúp truyền lực đi khắp hệ thống.
Hầu hết các loại bơm thủy lực hiện nay hoạt động dựa trên nguyên lý quay, sử dụng các bộ phận chuyển động để tạo dòng chảy liên tục và ổn định. Dưới đây là các thành phần cơ bản trong bơm thủy lực:
1. Vỏ bơm (Pump Housing)
Vỏ bơm là lớp bảo vệ bên ngoài, có chức năng bao bọc toàn bộ các bộ phận bên trong và chống chịu áp lực làm việc.
Vật liệu: Nhôm được dùng cho các bơm nhỏ, trong khi gang hoặc thép được sử dụng cho các loại bơm công suất lớn.
2. Cánh bơm (Impeller hoặc Vanes)
Đây là bộ phận quay chính bên trong bơm, có nhiệm vụ hút và đẩy chất lỏng. Khi cánh quay, chất lỏng được hút vào và bị đẩy ra với áp lực cao hơn.
Ngoài ra, cánh bơm còn giúp bôi trơn và làm mát các bộ phận khác trong hệ thống.

3. Trục bơm (Pump Shaft)
Trục bơm dùng để truyền động quay từ động cơ đến bánh công tác hoặc cánh bơm.
Chất liệu: Thường là thép hoặc thép không gỉ, đảm bảo độ bền và chống ăn mòn.
4. Vòng bi (Bearings)
Vòng bi giúp duy trì chuyển động quay ổn định cho trục và cánh bơm, giảm ma sát và hỗ trợ lực.
Trong các loại bơm ly tâm, vòng bi chống ma sát là lựa chọn phổ biến để tăng tuổi thọ thiết bị.
5. Phớt bơm (Pump Seals)
Phớt thủy lực có nhiệm vụ ngăn chất lỏng rò rỉ và bảo vệ cụm ổ trục khỏi bụi bẩn, chất làm mát và các tác nhân gây hại khác.
Lưu ý: Hư hỏng phớt là nguyên nhân phổ biến dẫn đến hỏng hóc bơm. Do đó, lựa chọn và bảo dưỡng phớt đúng cách là yếu tố then chốt để tăng độ bền của hệ thống.
Nguyên lý hoạt động của bơm thủy lực chi tiết
Bơm thủy lực là một thiết bị cơ khí quan trọng trong hệ thống truyền động thủy lực, có nhiệm vụ chuyển đổi năng lượng cơ học thành năng lượng thủy lực thông qua việc tạo ra dòng chất lỏng có áp suất. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng bơm thủy lực tạo ra dòng chảy, không phải là thiết bị trực tiếp tạo áp suất.
Cách hoạt động của bơm thủy lực
Khi bơm bắt đầu vận hành, nó thực hiện hai chức năng chính:
Tạo lực hút chất lỏng từ thùng chứa
- Thông qua tác động cơ học (từ động cơ dẫn động), bơm tạo ra một vùng chân không tạm thời tại cửa hút. Áp suất khí quyển bên ngoài sẽ đẩy dầu từ thùng chứa vào khoang hút của bơm.
Tạo dòng chảy đưa chất lỏng vào hệ thống
- Sau khi hút chất lỏng vào, cơ cấu quay hoặc tịnh tiến bên trong bơm sẽ đẩy chất lỏng vào đường dẫn áp và đưa đến các bộ phận khác trong hệ thống thủy lực (như van, xi lanh, mô tơ…).

Lưu ý quan trọng: Bơm không tạo áp suất – bơm tạo dòng chảy
Một điểm thường gây nhầm lẫn là vai trò tạo áp suất của bơm thủy lực. Trên thực tế:
- Bơm chỉ tạo ra dòng chảy (flow rate), tức là lưu lượng chất lỏng cần thiết.
- Áp suất trong hệ thống chỉ được hình thành khi dòng chảy gặp tải hoặc trở kháng, ví dụ như xi lanh thủy lực cần nâng vật nặng.
- Nếu đầu ra của bơm không kết nối với tải, thì áp suất bằng 0 dù bơm vẫn tạo dòng chảy.
- Khi kết nối với hệ thống có tải, áp suất sẽ tăng lên đến mức cần thiết để thắng lực cản từ tải.
Xem thêm: Phụ tùng bơm thủy lực là gì?